Metody spawania – wpływ na wybór rękawic
To, jakie rękawice spawalnicze zostaną wybrane zależy w znacznym stopniu od metody spawania, z której korzysta spawacz. Obecnie do najpopularniejszych metod spawania należą:
- MIG/MAG – spawanie w osłonie gazowej. Polega na topieniu drutu spawalniczego, który tworzy spoinę. Do ochrony stosuje się gaz osłonowy, który zapobiega dostawaniu się tlenu i azotu z powietrza do spoiny i łuku spawalniczego. MIG (Metal Inert Gas) używa w tym celu obojętnych gazów ochronnych, np. helu czy argonu, a MAG (Metal Active Gas) wykorzystuje gazy aktywne, m.in. dwutlenek węgla i jego mieszankę z argonem. Najczęściej MIG stosuje się do spawania metali nieżelaznych, a MAG do stali.
- MMA – spawanie elektrodami otulonymi. MMA (Manual Metal Arc) wykorzystuje do spawania topliwą elektrodę, której rdzeń staje się spoiwem. Pod wpływem topienia się otulina uwalnia gazy ochronne, które odcinają dostęp powietrza do jeziorka spawalniczego. To wszechstronna i mobilna metoda, która idealnie sprawdza się w pracach w terenie, ponieważ pozwala na łączenie różnych metali oraz nie wymaga dodatkowych źródeł gazu.
- TIG – spawanie nietopliwą elektrodą. Spawanie TIG (Tungsten Inert Gas) wykorzystuje elektrodę wolframową odporną na wysokie temperatury i topnienie. Podczas procesu łuk spawalniczy topi metal w osłonie gazu obojętnego. Metoda TIG jest powszechnie stosowana m.in. w przemyśle lotniczym i motoryzacyjnym.
Materiały wykonania rękawic
Wybór materiału rękawic spawalniczych zależy od metody spawania. Rękawice spawalnicze są zwykle zrobione z odpowiednio przygotowanej skóry zwierzęcej i bardzo wytrzymałych nici Kevlar®. Rękawice MIG/MAG najczęściej są wykonane z grubej skóry bydlęcej dwoinowej, która skutecznie chroni dłonie przed iskrami, odpryskami i ciepłem. Metoda MMA również wymaga rękawic z grubej skóry. W przeciwieństwie do poprzednich technik spawania, w metodzie TIG stosuje się cieńsze rękawice z koziej skóry dla większej precyzji.
Rękawice spawalnicze – obowiązujące normy
EN ISO 21420
Wcześniej EN 420 – w 2020 roku została znowelizowana i zastąpiona EN ISO 21420:2020. Ta norma dotyczy ogólnych wymagań i metod testowania wszystkich rodzajów rękawic ochronnych. Reguluje m.in. konstrukcję rękawic, ich wodoodporność, poziom bezpieczeństwa, ogólną wygodę, skuteczność oraz sposób oznakowania przez producenta.
EN 12477
To europejska norma określająca minimalne wymagania ochrony rękawic spawalniczych. Łączy wymogi norm EN 388 i EN 407. Norma EN 12477 dzieli rękawice spawalnicze na dwa typy:
- Typ A – rękawice tego typu zapewniają wyższą ochronę przed czynnikami mechanicznymi i termicznymi, ale kosztem zręczności. Korzysta się z nich w większości metod spawalniczych, oprócz TIG.
- Typ B – te rękawice oferują większą swobodę i bardziej precyzyjne ruchy, ale mają za to niższą ochronę przed ciepłem. Są najlepszym wyborem dla techniki TIG.
Według normy EN 12477, rękawice do spawania i prac pokrewnych powinny chronić przed przecięciami, przekłuciami, obtarciami oraz innymi czynnikami mechanicznymi.
EN 407
EN 407 określa wymagania dotyczące rękawic chroniących przed zagrożeniami termicznymi – działaniem ciepła i ognia. Ta norma opisuje metody badań i klasyfikacji rękawic pod kątem ochrony przed różnymi rodzajami ciepła. Wyróżnia się sześć testów, każdy z nich ocenia odporność rękawic w skali od 0 do 4:
- A – Odporność na zapalenie. Sprawdza, po jakim czasie rękawica przestanie się palić po kontakcie z płomieniem.
- B – Odporność na ciepło kontaktowe. Mierzy jak długo (w sekundach) rękawica chroni przed przenikaniem ciepła przy kontakcie z gorącym przedmiotem (od 100 do 500°C).
- C – Odporność na ciepło konwekcyjne. Sprawdza zdolność rękawicy do opóźniania przenikania ciepła do jej wnętrza.
- D – Odporność na promieniowanie cieplne. Sprawdza, jak długo rękawica chroni przed przenikaniem promieniującego ciepła.
- E – Odporność na małe rozpryski stopionego metalu. Sprawdza, jaką liczbę kropli roztopionego metalu rękawica jest w stanie wytrzymać bez uszkodzenia i zwiększenia temperatury wewnątrz.
- F – Odporność na duże ilości stopionego metalu. Mierzy masę stopionego metalu, jaką rękawica może wytrzymać bez uszkodzenia wnętrza.
EN 388
Norma EN 388 zawiera wymagania względem rękawic chroniących przed czynnikami mechanicznymi – m.in. ścieraniem, rozdzieraniem, przecięciem, przekłuciami. Poświęciliśmy tej normie cały osobny artykuł, który opisuje na co zwrócić uwagę przy wyborze rękawic zgodnych z EN 388, jak czytać ich oznaczenia i na czym polegają testy sprawdzające ochronę rękawic.
